Το άγχος αποτελεί φυσιολογικό μηχανισμό επιβίωσης απέναντι σε κινδύνους, οι οποίοι απειλούν την ακεραιότητά μας. Πολλές φορές ο κίνδυνος αυτός μπορεί να είναι υπαρκτός ή φανταστικός. Ο ανθρώπινος εγκέφαλος αντιμετωπίζει οποιαδήποτε απειλή, είτε υπαρκτή είτε όχι με τον ίδιο τρόπο και τα ίδια σωματικά συμπτώματα, με σκοπό να μας σώσει από αυτή την απειλή. Ουσιαστική «αποστολή» μας είναι όχι να αρνηθούμε ή να εξαφανίσουμε το άγχος αλλά να μάθουμε να το διαχειριζόμαστε αποτελεσματικά.
Οι περισσότερες έρευνες που συνδέουν το άγχος με τον κορονοϊό επικεντρώνονται στο γενικό πληθυσμό. Πολύ λίγες έως και ελάχιστες έρευνες έχουν επικεντρωθεί στους έχοντες κώφωση, βαρηκοία και άλλες δυσκολίες στην ακοή. Στην Ελλάδα τα κωφά άτομα υπολογίζονται γύρω στους 25.000 παρόλο που δεν έχει υπάρξει επίσημη καταγραφή. Υπολογίζοντας και τους ανθρώπους μεγαλύτερης ηλικίας με προοδευτική απώλεια ακοής ο αριθμός αυτός αυξάνεται σημαντικά.
Στην περίοδο της πανδημίας αλλά και των συνεχόμενων lockdown οι ευκαιρίες για κοινωνικές συναναστροφές και μετακινήσεις περιορίστηκαν άρδην. Σε περιπτώσεις νόσησης οι ασθενείς με κώφωση και δυσκολίες ακοής περιορίζονται ακόμα περισσότερο, καθώς δεν υπάρχει βοηθητικό προσωπικό με γνώσεις νοηματικής γλώσσας, έτσι ώστε να τους εξυπηρετήσει, τηλεφωνικά ή δια ζώσης. Κάτι τέτοιο υποβάλλει τους ίδιους σε ακόμη πιο έντονο άγχος καθώς δε λαμβάνουν την κατάλληλη ενημέρωση και πολύ συχνά μπορεί να αποφεύγουν ή να αναβάλλουν την επίσκεψη σε κοινωνικές και ιατρικές υπηρεσίες.
Επιπλέον, η χρήση μάσκας έχει δυσκολέψει κατά πολύ την επικοινωνία και ζωή των κωφών ατόμων, η οποία είχε εμπόδια και υπό κανονικές συνθήκες. Στην επικοινωνία, εκτός από τις χειρομορφές, οι οποίες συνιστούν τη βάση της ελληνικής νοηματικής γλώσσας, απαραίτητα είναι και τα παραγλωσσικά στοιχεία (γλώσσα του σώματος, εκφράσεις του προσώπου κ.ά.). Σε έρευνα του Health Hearing Foundation (2020) εντοπίστηκε δυσκολία στη χειλανάγνωση λόγω χρήσης μάσκας σε ποσοστό 85%. Για το λόγο αυτό κυκλοφορούν στο εμπόριο διάφανες μάσκες οι οποίες επιτρέπουν να φαίνεται ολόκληρο το πρόσωπο, ενώ παράλληλα διατηρεί την προστασία.
Πρακτικές διαχείρισης έντονου άγχος
- Ισορροπημένη διατροφή και ποιοτικός ύπνος
- Οργάνωση του χρόνου σας ποιοτικά και με δραστηριότητες που σας αποφορτίζουν και σας ηρεμούν.
- Επικοινωνία με δικούς σας ανθρώπους, οι οποίοι μπορεί να σας προσφέρουν ενεργητική ακρόαση και υποστήριξη
- Αποδοχή του άγχους και των αρνητικών συναισθημάτων ως φυσιολογικά
- Επένδυση στην τακτική σωματική άσκηση! Τα επίπεδα ορμονών που απελευθερώνονται μας ηρεμούν και μας προσφέρουν ευφορία.
- Εκμάθηση σωστής διαφραγματικής αναπνοής, η οποία είναι καλό να γίνεται καθημερινά.
Σε περίπτωση που νιώθετε ότι τα συμπτώματα παραμένουν και επηρεάζουν τη ζωή και λειτουργικότητά σας, επικοινωνήστε με κάποιο ειδικό ψυχικής υγείας.
Μαίρη Βοκορόκου
Ψυχολόγος MSc
Κέντρο Ημέρας «Λωτός»